Marshall Rosenberg (1934-2015) wierzył, że człowiek posiada wrodzoną zdolność cieszenia się, mogąc dawać i brać w sposób współczujący. Było to efektem jego wieloletnich przemyśleń. Jak sam mówił, przez większość życia zadawał sobie dwa pytania:
Pytanie pierwsze: Dlaczego tracimy kontakt z własną współczującą naturą, tak że dopuszczamy się przemocy i wyzyskujemy ludzi?
I na odwrót: Jaka właściwość pozwala niektórym ludziom pozostać w kontakcie z własną współczującą naturą nawet w okolicznościach, które wystawiają ich na najcięższe próby?
Szczególnie interesowała go odpowiedź na pytanie drugie, o to jaki dar pozwala człowiekowi, nawet w najstraszliwszych okolicznościach, pozostawać kontakcie z własną współczującą naturą?
Kiedy przez kolejne lata badał czynniki, od których zależy umiejętność podtrzymywania w sobie współczucia, uderzyła go kluczowa rola języka i sposobu, w jaki posługujemy się słowami. Zdołał od tamtej pory zdefiniować pewną szczególną postawę wobec porozumiewania się (mówienia i słuchania), która pozwala dawać z serca, ponieważ umożliwia każdemu człowiekowi nawiązanie kontaktu z sobą samym i z innymi ludźmi, i to w taki sposób, że nasze wrodzone współczucie rozkwita.
Postawę tę nazwał Porozumieniem Bez Przemocy (Nonviolent Communication), nawiązując do określenia „nonviolence” w takim znaczeniu, w jakim stosował je Gandhi. Uznał, że Nonviolent Communication jest to naturalny stan współodczuwania, który osiągamy wtedy, gdy przemoc ustąpi z naszego serca.
Choć może nam się wydawać, że nasz styl porozumiewania się nie ma nic wspólnego z przemocą, nasze słowa jednak często ranią i wywołują bólu innych albo w nas samych.
Co mówicie, gdy coś się Wam nie podoba?
Zadanie dla Ciebie 🙂
Spójrz na cztery poniższe zdjęcia, i zastanów się 🙂 co byś powiedział do dzieci?
Zapisz sobie na kartce, to co pomyślałeś.
No to teraz sprawdźmy, co na to Marshall Rosenberg 🙂
Według Marshalla fundamentem Porozumienia Bez Przemocy jest taki sposób mówienia i umiejętność komunikowania się, które pozwalają nam zachować człowieczeństwo nawet w niesprzyjających okolicznościach. Jak sam mówił, nie ma w tej metodzie niczego nowego. Wszystkie jej składniki znane są od stuleci. Jej zadaniem jest nieustanne przypominanie nam o czymś, co już wiemy – o tym, jak my, ludzie, mamy zgodnie z pierwotnym zamysłem wzajemnie odnosić się do siebie. Dzięki tej metodzie łatwiej jest też nam żyć w taki sposób, żeby wiedza ta przejawiała się w konkretnym działaniu.
Porozumienie Bez Przemocy pomaga nam zmienić swój styl wyrażania siebie i słuchania tego, co mówią inni. Nasze słowa nie są już odtąd nawykową, automatyczną reakcją, ale stanowią zamierzoną wypowiedź, która wynika wyłącznie ze świadomości tego, co spostrzegamy, co czujemy i czego oczekujemy.
Dzięki Porozumieniu Bez Przemocy wyrażamy siebie szczerze i jasno, zarazem z szacunkiem i empatią poświęcając uwagę innym ludziom. Odtąd w każdej wymianie zdań potrafimy usłyszeć własne głębokie potrzeby i oczekiwania, a także cudze. Porozumienie Bez Przemocy uczy nas uważnie obserwować i dokładnie określać zachowania i okoliczności, które wywierają na nas taki czy inny wpływ. Uczymy się wyraźnie dostrzegać i uzewnętrzniać własne potrzeby i oczekiwania w każdej konkretnej sytuacji.
FUKO – bo o tym mowa – to taki skrót dający nam wgląd w jaki sposób możemy się komunikować, aby nasz komunikat był bezprzemocowy.
Porozumienie Bez Przemocy Marshall nazwał „metodą porozumiewania się” lub „językiem współczucia”, jest to dużo więcej niż metoda czy język. Na głębszym poziomie jest to nieustanne skupianie uwagi w obszarach, w których mamy większe szanse zdobyć to, czego poszukujemy.
Innym określeniem Porozumienia Bez Przemocy jest „język żyrafy”. Jak mówił Marshall – powinniśmy brać przykład z żyraf. Dlaczego akurat z żyraf. Bo żyrafy mają największe serca wśród wszystkich zwierząt lądowych – to zwierzęta o wielkich sercach – i to dosłownie. Stąd te metaforyczne określenie, które odnosi się do „języka serca”, „języka empatii” czy „języka współczucia”. Bo trzeba mieć wielkie serce, aby potrafić współodczuwać. A trzeba umieć współodczuwać, aby porozumiewać się bez przemocy. To po pierwsze.
W dużym skrócie, „język żyrafy” to komunikacja nastawiona na wyrażanie swoich potrzeb i uczuć. Bez osądów i ocen. Skoncentrowana na faktach, uczuciach, konsekwencjach (bez zastraszania) i oczekiwaniach.
Z drugiej jednak strony – jak zauważył Marshall – istnieje i inny język. „Język szakala”. Język nawykowy. I nie chodzi tu tylko o sposób nawykowy mówienia – proste zachowanie. Chodzi też o wzorce myślowe, które mają wpływ na emocje, przekonania, a tym samym zachowania – w tym sposób mówienia. Mowa o języku, który ocenia, definiuje – a tym samym krzywdzi.
Zerknijmy zatem do ostatniego ćwiczenia 🙂 Przeczytaj swoje propozycje raz jeszcze i zastanówcie się – czy więcej w Tobie żyrafy, czy szakala 🙂
Jaka jest Twoja odpowiedź? 🙂
Niestety, podczas rozmowy, w tym przypadku z dzieckiem bardzo często przechodzimy w ton oskarżycielski, czasami nawet agresywny i napastliwy. Ma to głównie miejsce, gdy nie jesteśmy zadowoleni z zachowania dziecka.
Nie potrafimy prawidłowo przedstawić naszych racji, określić emocji i przekazać to co najważniejsze. Wykorzystujemy więc kłujące słowa typu: „bo Ty zawsze”, „bo Ty nigdy”, „jesteś …”, „jak zwykle …” itp.
Do czego to prowadzi? Do pogłębiania negatywnej sytuacji i rozwinięcia tematu w całkowicie przeciwnym kierunku do zamierzonego.
Chcesz sprawdzić jak Ty się komunikujesz? Czy jesteś bardziej Żyrafą czy Szakalem?
Jeżeli chcesz nabyć umiejętność zastosowania Porozumienia Bez Przemocy w codziennej pracy z dziećmi, a przede wszystkim:
- poznać istotę współczującej natury człowieka
- zrozumieć fundament Porozumienia Bez Przemocy
- poznać język „szakala” i język „żyrafy”
- przeanalizować dlaczego ludzie tracą kontakt z własną współczującą naturą, tak że dopuszczają się przemocy i wyzyskiwania innych
- dowiedzieć się jaka właściwość pozwala niektórym ludziom pozostać w kontakcie z własną współczującą naturą nawet w okolicznościach, które wystawiają ich na najcięższe próby
- zgłębić konstrukcje komunikatów typu „ty” i typu „FUKO”
- zaplanować sposoby komunikowania się w różnych sytuacjach pedagogicznych z zastosowaniem Porozumienia Bez Przemocy
Czas trwania szkolenia: 4 godz. dydaktyczne = 180 minut
Szkolenie realizowane będzie w formie online za pośrednictwem platformy ClickMeeting.
Każda osoba, która zapisze się na szkolenie otrzyma link do pokoju szkoleniowego na adres wskazany w mailu.
Istnieje możliwość zrealizowania szkolenia w formule stacjonarnej. Jeżeli chcesz, aby szkolenie zorganizować w Twojej szkole/placówce, w dogodnym dla Ciebie terminie i czasie.
Metodyka
Szkolenie ma charakter praktyczny. Szkolenie prowadzone w oparciu o model Kolba – nauczenie dorosłych. Realizowane wg schematu: doświadczenie (praca w grupach), refleksja (dyskusja), wykład, praktyka (zastosowanie metod aktywnych do podsumowania modułu/szkolenia), ze szczególnym uwzględnieniem doświadczenia, jako bazy pracy z grupą (80%).
Koszt szkolenia: 290,00 zł
Materiały
Każdy uczestnik otrzyma:
- skrypt przygotowany przez trenera (pdf) +
- dostęp do materiałów w formie elektronicznej na platformie szkoleniowej CMS przygotowanej dla uczestników szkolenia (na 3 miesiące)
Podczas szkolenia trener będzie wspierał wykład prezentacją.
Co zyskasz?
Każdy uczestnik szkolenia otrzyma zaświadczenie ukończenia szkolenia:
- w formie elektronicznej lub
- w formie papierowej, przesłane PP na wskazany adres (za dopłatą 12,00 zł)
Metody ewaluacji
- ankieta ewaluacyjna (oceny szkolenia)
Każdy uczestnik powinien przygotować: notes, długopis 🙂
Jeżeli chcesz, aby szkolenie zorganizować w Twojej szkole/placówce, w dogodnym dla Ciebie terminie i czasie …